Verborgen narcisme herkennen kan lastig zijn

Narcistische mishandeling laat veel sporen na. En vaak duurt het best lang, voordat je herkent dat je hiermee te maken hebt gehad. Want verborgen narcisme heet niet voor niets ‘verborgen’. De kans is groot dat je eerder twijfelt aan je eigen beoordelingsvermogen dan dat je je afvraagt of je partner narcistisch is. En zodra die zelftwijfel in je systeem komt, wordt alles verwarrend. En weet je vaak niet meer wat nu wel en niet klopt. Het is een mindf*ck waar je vaak nog lang last van hebt. Ook nadat de relatie al lang gestopt is. Omdat vandaag de ‘Internationale bewustwordingsdag narcistisch misbruik’ is, ga ik extra uitgebreid in op dit onderwerp.

Ikzelf dacht bij narcisten aan mannen die zichzelf fantastisch vinden en die ervan uit gaan dat ze altijd hun zin krijgen. Van die blaaskaken. Ik had dus geen enkele reden om te bedenken dat ik misschien wel te maken had gehad met narcisme.

Tot ik, acht jaar nadat ik was gevlucht uit mijn relatie, gewezen werd op partnergeweld. En ik mezelf daarin herkende. In het artikel werd ‘verborgen narcisme’ genoemd. De kenmerken ervan herkende ik allemaal… Dat was best even een schok.

Narcisme is een persoonlijkheidsstoornis. Iemand met narcisme voel zich leeg van binnen, minderwaardig, eenzaam. Een verborgen narcist gaat hier anders mee om dan een narcist die openlijk arrogant en zeer zelfverzekerd doet. De verborgen narcist lijkt veel meer kwetsbaar en onzeker. Maar natuurlijk heeft ook deze narcist dezelfde behoefte: erkenning vinden, bevestigd worden, waardering krijgen. En helaas komt dat vaak niet vanzelf. Wat frustrerend en pijnlijk kan zijn. Om toch het positieve zelfbeeld (wat hij dus eigenlijk helemaal niet heeft) in stand te houden, gaat de verborgen narcist zorgen dat hij die aandacht krijgt. Hij manipuleert de ander, bijvoorbeeld door zich heel kwetsbaar op te stellen waardoor de ander de neiging krijgt voor hem te gaan zorgen. Zodra de narcist je aan zich gebonden heeft, kan zijn gedrag veranderen. Hij kan je kleineren en vernederen. En je vervolgens het gevoel geven dat je dit zelf hebt veroorzaakt. Hij is er goed in je te laten twijfelen aan je eigen beoordelingsvermogen. Als dat nodig is kan hij zeer overtuigend excuses maken of spijt hebben. Alleen blijkt vaak later dat hij dat totaal niet meende. Hij zet dergelijke emoties vooral in uit eigen belang. Dat kan je enorm verwarren. Zeker als je niet in de gaten hebt, dat je wordt bespeeld. En omdat de narcist meester is in alles recht praten, is de kans groot dat je niet ziet waar je in zit wanneer je een relatie hebt iemand met narcisme.

De verborgen narcist heeft nogal eens ‘strijd’ met de wereld om hem heen. Mensen die niet doen wat hij fijn vindt, deugen niet. Hij voelt zich onbegrepen. Toch kan de buitenwereld ook een heel positief beeld hebben van de narcist. Want hij kan heel sociaal en aardig overkomen, terwijl hij thuis, wanneer er geen buitenstaanders zijn, een totaal andere kant laat zien. En dat maakt het dan weer lastig voor jou. Want waarom doet hij thuis anders tegen jou dan buitenshuis? Ligt dat misschien aan jou? Als je dat al denkt, kan het heel goed zijn dat de narcist je dit bevestigt. Sowieso komt het heel veel voor dat vrouwen die te maken hebben gehad met narcistische mishandeling, het idee krijgen dat er iets mis is met hen. Misschien hebben ze wel een stoornis, mankeren ze iets of zijn ze overspannen aan het worden… Terwijl het echte probleem helemaal niet bij hen ligt, maar door alle manipulatie herkennen ze dit niet. En omdat de buitenwereld alleen het mooie beeld ziet van de narcist, zal daar ook niemand met rode vlaggen gaan zwaaien.

Helaas wordt verborgen narcisme heel vaak niet gediagnosticeerd. Logisch ook want de narcist vindt niet dat hij zelf een probleem heeft, dus waarom zou hij diagnostiek laten doen? Dat je ex partner geen diagnose heeft, betekent niet dat je niet te maken hebt gehad met narcisme. Als je je herkent in de volgende kenmerken dan zou het wel eens zo kunnen zijn dat ook jij narcistische mishandeling hebt meegemaakt.

Als je narcistisch mishandeld bent, kun je de volgende kenmerken hebben: 

✅ Je bent iemand die snel aan zichzelf twijfelt en de ‘schuld’ bij zichzelf zoekt

✅ Je schuift je eigen belangen makkelijk opzij wanneer anderen je nodig hebben

✅ Je bent streng voor jezelf en je ziet je eigen tekortkomingen goed. Als iemand anders je wijst op een fout, doe je je best jezelf te verbeteren.

✅ Je wil het heel graag goed doen

✅ Je voelt anderen snel aan en je let goed op wat er om je heen gebeurt. Die alertheid maakt je moe en kan ervoor zorgen dat je slecht slaapt.

✅ Je bent in je relatie steeds meer contacten kwijt geraakt en geïsoleerd geraakt

✅ Je bent verward over wat er allemaal is gebeurd en weet niet goed wat nu exact de waarheid is

✅ Je blijft maar nadenken, je hersenen maken overuren

✅ Je hebt last van angst en paniek, emoties kunnen je plots overvallen.

✅ Je weet niet meer goed wat je wilt. Keuzes maken vind je lastig. Je bent jezelf kwijt geraakt.

✅ Je vertrouwt niet makkelijk meer. Ook jezelf en je gevoel vertrouw je niet.

✅ Je relatie heeft je flink uitgeput en misschien heb je ook wel last van lichamelijke en psychische klachten

✅ Je voelt je schuldig

✅ Je levenslust is verminderd over verdwenen

Ik som dit niet allemaal op om je somber te maken. Al kan ik me voorstellen dat het best heftig kan zijn, wanneer je plots een hele rij kenmerken onder elkaar ziet staan, waarin je je herkent. Toch is het goed, als dat zo is. Herkennen waar je mee te maken gehad hebt, zorgt ervoor dat het kunt gaan erkennen. En pas als je erkent wat er gebeurd is, kun je het ook gaan helen. Zolang je ogen nog niet helemaal open zijn, kun je het ook nog niet oplossen.

En het goede nieuws is, dat dit op te lossen is. Je hoeft je niet je hele leven zo te blijven voelen. Ook hoef je niet nóg eens zo’n relatie te hebben. Tenminste, als je ervoor zorgt dat je inderdaad oplost wat er bij jou speelt.

Als je te maken hebt gehad met narcistische mishandeling, is het namelijk nodig dat je met jezelf aan de slag gaat als je herhaling wilt voorkomen. Als je geneigd bent je eigen belangen snel aan de kant te schuiven en als je erg streng bent voor jezelf, dan is de kans groot dat jouw zelfbeeld niet heel positief is. Zodra je dat erkent, kun je dit gaan veranderen. Door van jezelf te leren houden, door milder voor jezelf te gaan zijn en door je weer te gaan verbinden met je eigen gevoel en intuïtie, kun je je zelfvertrouwen laten groeien. En als je meer zelfvertrouwen hebt, dan zul je minder snel aan jezelf twijfelen. Zodra je je eigen grenzen beter gaat voelen, kun je ze ook beter aangeven. En als je jezelf serieus neemt en jezelf belangrijk genoeg vindt, zul je die grenzen ook willen bewaken. Omdat je jezelf een fijn leven gunt.

Je mag dus vooral gaan groeien als persoon. Niet langer jezelf wegcijferen maar ruimte gaan innemen en echt jezelf gaan zijn. Ongeacht wat anderen vinden of doen. Dat is een flink proces en ook best spannend, maar enorm de moeite waard. Want het maakt dat je veel meer gezien wordt, dat er meer rekening met je gehouden wordt en dat je veel meer uit de verf komt. En vanuit die toestand trek je andere mensen aan dan voorheen, mensen die je bevestigen, die je waarderen en vooral mensen bij wie je gewoon lekker jezelf kunt zijn.

Hoe lekker is dat? Als je gewoon, ontspannen jezelf kunt zijn? Hoeveel zorgen zou dat schelen? Hoe rustig zou je hoofd dan zijn? En hoe lekker zou je slapen?

Het kan echt! Die levenslust die je nu wellicht mist, kan terug komen.

Wil je hier meer over weten? Lees dan mijn e-book ‘Van liefdestrauma naar gelukkige liefde’ en houd mijn socials in de gaten. Want binnenkort komt er ook nog een masterclass over dit onderwerp.

Warme groet,